Drafbaan Sappemeer

De drafbaan van Sappemeer is beschreven in het boek "Draf- en Renbanen in Nederland" van Durk Minkema. De tekst en de plattegrond-foto zijn hieruit overgenomen.

SAPPEMEER SPORTPARK 1923-1932,1936-1937,1946-1947,1949-1983,1985
(800 m koersen: 1923-1933, 1935-1939, 1946-1950, 1963, 1983)

Omstreeks 1921 werd in Sappemeer op initiatief van het gemeentebestuur begonnen met de aanleg van een sportpark ten noorden van het Winschoterdiep en ten oosten van de Slochterweg. Dat gebeurde in het kader van de werkverschaffing om de werkeloosheid te bestrijden. Twee jaar later nam de pachter, de Vereniging voor Volksvermaken, het terrein in gebruik. De burgemeester verrichtte op donderdag 28 juni 1923 de officiele opening.
Ieder jaar was het de locatie voor de vierdaagse zomerspelen met kinderspelen, openluchtvoorstellingen, concours hippique, motorsport en drafsport. Vooral de draverijen, op de zondag volgend op de laatste donderdag in juni, trokken duizenden bezoekers.
De inmiddels opgerichte Harddraverij-vereeniging Sappemeer hield op zondag 1 juli 1923 haar eerste 800-meterdraverij op de 760 meter lange grasbaan met mooi liggende bochten. Nog datzelfde jaar, op 23 september 1923, werden de eerste langebaandraverijen gehouden, waarbij de openingskoers gewonnen werd door de bekende noordelijke crack, Nora Belwin B van J.Mensinga uit Leegkerk.
Vier jaar later, in 1927, werd de nieuwe overdekte tribune voor 600 personen aan de westkant van de baan ingewijd en in 1928, ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan van Hoogezand en Sappemeer, bezocht zelfs prins Hendrik de draverijen op 10 mei 1928.
Financiële moeilijkheden wist de vereniging te overwinnen door verlotingen en door de overdracht van de door de V.V.V. gebouwde tribune aan de gemeente. Soms werden de draverijen afgewisseld met rennen (in 1936 en 1937) en de baan werd ook gebruikt voor motorraces. 's Winters werd het middenterrein benut als ijsbaan.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vonden er geen draverijen plaats. De drafbaan was omgespit voor volkstuinen, maar in 1946 werden de draverijen hervat. In 1955 werd de grasbaan vervangen door een goed gedraineerde sintelbaan van 804 meter lengte. En in het voorjaar van 1961 verrees in de rechterbocht een restaurant met plaats voor 140 personen op de eerste verdieping, terwijl eronder, op de begane grond, paardenboxen gebouwd werden. Verschillende trainers hebben er hun intrek gehad, eerst Andries Wagenaar en later Bé Neef.

In Sappemeer had men ook oog voor de veiligheid van de pikeurs, want in 1962 werden de gevaarlijke glijplanken in de bochten vervangen door lage heggen.
De verkeersweg, die ten zuiden van de baan liep, werd vanaf 1985 verbreed tot autosnelweg en daarvoor moesten het restaurant, het stalterrein en de toto-loketten het veld ruimen. Intussen prijkte op de oude tribune al enige jaren het bordje 'betreden tribune op eigen risico'. En het officiële beleid van het leidende orgaan, de stichting Nederlandse Draf- en Rensport, was gericht op sluiting van de kleine banen. De laatste meeting vond dan ook plaats op 26 juni 1985.

Rijkswaterstaat bouwde in 1987 als compensatie voor het verlies van grond aan de autosnelweg een nieuw restaurant aan de zijde, waar de oude tribune was gesloopt. De sintelbaan heeft er nog jaren in goede staat gelegen en is pas in 1999 verdwenen, toen een begin gemaakt werd met de vernieuwing van de sportterreinen van de in 1901 opgerichte voetbalvereniging HSC. Die beschikt er nu over een prachtige accommodatie, waarbij het gememoreerde nieuwe restaurant als Gonzales Barbecue Restaurant in gebruik is genomen.

Bronnen:
- D. P. Frerichs: Recreatieve banen in Nederland. Paardensport in Ren en Draf 44 (1995) 18,
- Groningen, Propaganda-uitgave van de Provincie Groningen,1938
- K.J. Vos: Hoogezand en Sappemeer in de voorbije eeuw. Hoogezand, 1999.

Boven: Deel van de topografische kaart van Sappemeer uit 1982,
met even boven het midden de renbaan (1:25.000)
Copyright © 2004, dienst voor het kadaster en
de openbare registers Apeldoorn.

Boven: De baan van Sappemeer met de nieuwe overdekte tribune
in 1927.

Boven: Draverijen tijdens de inwijding van de nieuwe overdekte tribune
op 15 mei 1927 te Sappemeer. (uit: Het Paard, 33 (1927) nr. 20)

Boven: Oscar wint voor Kaper B een 800 m-draverij op Sappemeer.

Boven: Moment uit de tweede serie van de draverij om de Grote Prijs
van Sappemeer op 30 oktober 1966. (foto D. v.d. Veen)

Boven: Lissy (H. Pools) zegeviert met overmacht in de Bornhuis-prijs
te Sappemeer d.d. 6-7-1977, voor Jos N, ver voor de rest.

Boven: Orpheus (Sjeng Hendrikx) snelt naar de zege
in de 40 van Sappemeer-prijs op 16-8-1978,
voor Leanne Fortuna en Karel Volann.

Boven: Ostara Hanover (J. Anema) wint hier op Sappemeer
op 25-6-1980 de Mengvoer-prijs, voor Pikant S en Seravita.
Voor een bijna lege tribune. Stond er toen al het bordje
'betreden tribune op eigen risico'?

Boven: Sangrita met Aonne de Wrede te Sappemeer d.d. 29 mei 1980.

Boven: Nesstar Dear nr.5 (A. de Wrede) klopt Perry Anjo
in de Grote Prijs van Sappemeer 1980.