Hall of Fame der Volbloedlegendes

Zenyatta donkere vosmerrie geboren 1 april 2004 (USA) van Street Cry (1998, IRE) v. Machiavellian uit Vertigneux (1995, USA) v. Kris S

Zij had geen bijnaam; ze was gewoon ZENYATTA

Zenyatta is het ultieme voorbeeld van een supercrack uit onze sport. Geen ééndagsvlieg, maar een paard dat meerdere jaren koerst en een grote schare fans krijgt. Een merrie, die in haar eerste 19 races ongeklopt blijft en alle hengsten de baas is. En dan nog een twintigste en tevens laatste koers loopt. Heel de wereld leeft mee. De sport staat dan weer in het middelpunt van de belangstelling. Ook buiten onze sport wordt zij een bekende grootheid. Zulke paarden hebben wij nodig! (en zulke eigenaren, die hun toppaard nog een of twee extra seizoenen geven, om het publiek te geven waar het om vraagt: supercracks)

Onderstaand artikel over deze wondermerrie stond nummer 181 (nov. 2010) van het prachtige maandblad BIT, auteur Afke Keuren.

Titel: Snelle dames

ZENYATTA OF RACHEL ALEXANDRA?
Vergeet Seabiscuit en de zwarte hengst, want de rensport heeft twee nieuwe heldinnen: Zenyatta en Rachel Alexandra. Het wachten is op een wedstrijd tussen de twee en laat de film dan maar komen. Maak kennis met de twee snelste en populairste renpaarden van dit moment.

Ondanks haar geweldige papieren leverde Zenyatta (nu zes jaar
oud) "slechts" 50.000 euro op toen ze als jaarling werd geveild. „Ze was een erg groot, slungelig veulen", zegt haar huidige eigenaar Jerry Moss. „En ze werd aangeboden op een veiling waar de meeste kopers op zoek waren naar paarden die snel aan de slag kunnen. Dit veulen zou nooit als tweejarige kunnen rennen. Daarbij had ze een nare huidaandoening op haar lichaam en hals." Moss, de M in de naam van de Amerikaanse platenmaatschappij A&M Records, zag wel wat in haar en kocht de jonge merrie. Hij noemde het paard naar het succesvolle album van The Police, Zenyatta Mondatta, en bracht haar naar zijn vaste trainer, John Shirreffs.
Shirreffs heeft veel geduld moeten hebben, want Zenyatta stond anderhalfjaar bij hem op stal, zonder ook maar één wedstrijd te lopen. En toen ze eenmaal op de baan kwam voor haar allereerste race, startte ze slecht en had zo al gauw een enorme achterstand. „Maar in die laatste meters, met een paar galopsprongen, ging ze de rest voorbij. Het was verbazingwekkend", zegt Moss. „Zenyatta Mondatta is Sanskriet voor 'top of the world'. Dat is waar we nu zijn." De merrie heeft sinds haar eerst ren geen wedstrijd verloren.
Daarmee verdiende ze miljoenen dollars en bereikte een sterrenstatus. Toen ze in maart 2009 32 kilometer moest reizen van haar stal in Hollywood Park naar de renbaan in Santa Anita Park, werd ze de hele rit gevolgd door camera's. De beelden haalden zelfs het nieuws. Het was dan ook niet zomaar een paard en niet zomaar een wedstrijd. Dit werd namelijk de dertiende wedstrijd voor Zenyatta en weinig renpaarden winnen zoveel wedstrijden achter elkaar. Het toenmalige record stond op naam van merrie Personal Ensign, die in 1988 met pensioen ging. Fans hadden destijds 80 jaar moeten wachten op dat record en verwachtten niet dat het zo snel weer gebroken zou worden. Maar Zenyatta deed het. Ook in Santa Anita Park liet ze alle andere paarden, inclusief negen winnaars, achter zich. Inmiddels heeft ze zelfs een nieuw record gezet door ook haar veertiende, vijftiende en zestiende wedstrijd te winnen. Haar populariteit is groter dan ooit. Shirreffs zegt: „Bij een wedstrijd in Del Mar kwamen we door de tunnel naar de baan, dat was nog voor de wedstrijd, en het was alsof we de Kentucky Derby hadden gewonnen; iedereen stond te juichen en te klappen. Om zoveel enthousiasme te zien voor een paard is spannend voor iedereen die bij haar betrokken is. Zij is onze grootste trots en ook het publiek waardeert haar." Volgens de organisatie van de jaarlijkse Breeder's Cup heeft Zenyatta eigenlijk maar één minpunt: ze jaagt de concurrentie weg. „Waar Zenyatta aan de start verschijnt, laten veel andere kampioenen het afweten." Het is de vraag hoelang de merrie nog op de baan zal verschijnen, want ze is inmiddels zes en Moss wil haar inzetten voor de fokkerij. Hij sluit niet uit dat fans voor die tijd de ren krijgen waar ze naar uitkijken: een wedstrijd tussen Zenyatta en haar grootste concurrent, de jongere Rachel Alexandra. „Het zou een mooie afsluiter van haar sportcarrière zijn", zegt Moss.

(einde artikel BIT)

Rachel Alexandra was ook een topmerrie, maar zij was niet onklopbaar zoals Zenyatta. Op internet werd er steeds op een match-a-deux gezinspeeld. Er was zelfs sprake van 3 races waarin de merries elkaar zouden bestrijden. In het voorjaar van 2010 verloor Rachel Alexandra twee races, waarna haar carrière werd beëindigd. Zenyatta ging echter door. De afsluiter van haar carrière werd de Breeders Cup 2010, tegen de 11 beste hengsten van de USA, zie het artikel hieronder. Deze Cup had ze (als eerste merrie ooit) al in 2009 gewonnen, haar mooiste en belangrijkste race.

Zenyatta gefotografeerd

Boven: Zenyatta is naar een album van
de Britse popgroep "The Police" genoemd.
(links ziet u Sting). 'Zenyatta Mondatta'
is Sanskriet voor 'top of the world'.
Zenyatta betekent dus: de top, het beste.
Toepasselijker kan het niet zijn.

Boven: Zenyatta en Mike Smith.
Zoekend via Google naar afbeeldingen van Zenyatta, kregen we
een keus uit 67.700 foto's! We hebben een aantal mooie voor u
uitgezocht.

Boven: Zenyatta bij haar overwinning op 8 febr. 2008 in Del Mar.

Boven: Zenyatta met haar groom Mario Espinoza.
Het lijkt of ze haar verzorger nadoet.
De merrie had de gewoonte om bij het stappen af en toe
haar voorbenen te strekken, waardoor ze leek te dansen.
"The dancing Queen".

Boven: Zenyatta werd ook op een voetstuk geplaatst
omdat ze als merrie alle hengsten de baas was.
De "Girl Power"-beweging had haar als boegbeeld gekozen.
Hier staan de eigenaren Jerry Moss en zijn vrouw Ann
trots met een "Girl Power"-bord.

Boven: Zoals gewoonlijk springt Zenyatta als laatste uit de startbox.
Ze heeft startnummer 4 bij de start van de Breeders Cup 2009.
Haar 14e koers.

Boven: Zenyatta wint de Breeders Cup 2009 met gemak
na een miraculeuze en onvergetelijke laatste rechte lijn.

Boven: Mike Smith is blij na de Breeders Cup 2009.

Boven: De hele entourage bij de huldiging na de Breeders Cup 2009.

Boven: Petje af voor Zenyatta.
En wat doet zij?
Ze steekt haar tong naar ons uit.

Boven: Mike Smith bedankt of groet iemand daarboven.

Boven: Maar het is toch deze wondermerrie, die het heeft gepresteerd.
Een bedankje is wel op z'n plaats.
Kijk eens wat een machtige body zij heeft.
En wat een achterhand.

---

Zenyatta op film

U kunt hierboven videobeelden bekijken via YouTube.
Zenyatta wordt hier als jaarling geveild.
Click op de pijl.

Ook via YouTube:
Zenyatta had de gewoonte om bij de parade de voorbenen
te strekken, waardoor ze leek te dansen. U ziet haar paraderen
op de muziek van ABBA: The Dancing Queen.
Click op de pijl.

Videobeelden via YouTube:
Zenyatta's eerste 19 overwinningen. Telkens de laatste 500 m.
Ze startte altijd langzaam en moest steeds van achteren af komen.
Let vooral op de 14e overwinning, in de Breeders Cup 2009,
waarbij ze in de laatste bocht nog achteraan,
los van het veld ligt en binnendoor komt.
Click op de pijl.

Videobeelden via YouTube:
Zenyatta's 14e overwinning in de Breeders Cup 2009,
nu in zijn geheel en met beelden van de huldiging.
Dit filmpje was op 1-1-2011 al 365.000 keer bekeken!
Click op de pijl.

Onderstaand artikel over deze wondermerrie stond in het Kerstnummer 2010 van het weekblad Draf&Rensport, met toestemming van de auteur Douwe Frerichs overgenomen.

Titel: De laatste race was een meter te kort ...

Drie jaar lang was Amerika in de ban van een paard, Zenyatta is haar naam. Haar verhaal is er een in de trant van Seabiscuit. ledere keer als ze liep dan won ze. Een onverslaanbaar renpaard creëert magie. Schrijvers verzetten zich tegen het bekende gezegde 'een beeld zegt meer dan duizend woorden', maar in een verhaal over het wonderrenpaard Zenyatta stappen we van ons geloof af. Dit moet je gewoon gezien hebben. En dat kan tegenwoordig met YouTube. (Kijk maar op deze webpagina.)

Dit moet je gezien hebben
Dit fenomeen laat zich niet in woorden vangen. Wanneer in de nabije toekomst de gedrukte media is vervangen door de digitale, zou dit verhaal perfect kunnen worden gedecoreerd met filmpjes van haar 20 races. (Dat doen wij dus nu al.) De mooiste was tevens haar best betaalde zege, in de Breeders Cup 2009 waarin ze voor de 14e maal ongeslagen bleef. Vandaar het advies om op 'youtube' de zoektermen 'Zenyatta' en 'Breeders Cup 2009' in te toetsen. In die race wordt duidelijk waarom we het fenomeen Zenyatta nader verklaard wilden hebben. (Zie de film hierboven)
De bewuste Breeders Cup was het hoofdnummer op de befaamde renbaan Santa Anita in California. Een race met 3,5 miljoen dollar voor de winnaar. Het publiek was met commercials gelokt om het snelste renpaard ter wereld met eigen ogen te zien. De schare fans groeide gestaag. Spandoeken en spreekkoren. Uniek op de renbaan. Toen de deelnemers in de startboxen stonden opgesteld was het muisstil. Maar op het moment dat de bel rinkelde, de hekken openklapten en de paarden afsprongen barstte de hel los. Direct werd duidelijk dat Zenyatta het heel moeilijk zou gaan krijgen. Ze was net als het dressuurpaard uit de bekende 'Even Apeldoorn bellen-commercial' haar startbox uitgesjokt. Jockey Mike Smith huiverde. Hij keek op tegen een bijna onoverbrugbare achterstand. Zenyatta lag los van het veld en daar bleef ze. Pas in de laatste bocht kwam er aansluiting, de leiders waren ver en de route werd versperd door een kluwen aan moegestreden deelnemers. "Zenyatta has a lot of ground to make up," meldde Santa Anita's baanspeaker Trevor Denman bezorgd. "Zenyatta, if she wins this she will be a superhorse." Precies toen Denman deze woorden sprak, werd het Zenyatta menens. Smith stuurde zijn paard diagonaal door het veld naar buiten. Een versnelling volgde, het werd een kick-down, een turbo, een lancering. Santa Anita raakte buiten zinnen. "This! Is! Un! Be! Lievable," schreeuwde Denman toen Zenyatta vlak voor de finish koploper Gio Ponto te pakken had. Het was de eerste keer dat een merrie de
beroemde Breeders Cup Classic won. Amerika was in de ban van een paard met buitenaardse kwaliteiten. In de weken na de race twijfelde eigenaar Jerrie Moss en zijn vrouw Arm. Moest Zenyatta doorgaan of stoppen? Het was een aantrekkelijke gedachte om afscheid te nemen op het hoogtepunt. Als Zenyatta een hengst was geweest, dan was de keuze een stuk eenvoudiger zijn geweest. De magie van onverslaanbaarheid zou in goud vertaald worden in de fokkerij. Maar met een merrie ging het louter om het in stand houden van het sprookje.
Er volgden gesprekken met trainer John Shriffels en jockey Mike Smith. Beide hadden de indruk dat Zenyatta nog steeds niet het achterste van de tong had laten zien. Het was sowieso een paard met een heel apart karakter. Het was Smith al eens opgevallen dat Zenyatta tijdens een training met de opkomende zon in de rug probeerde om haar eigen schaduw in te halen. Ze bleef versnellen. Pas in de bocht lukte het om haar terug te nemen. Ze was lui in de training, maar had in de koers een onbedwingbare lust om alles en iedereen voorbij te vliegen, al was in het eerste deel van de race van die eigenschap niet veel te nierken. Starten was ook niet haar sterkste punt, maar juist daardoor waren al haar races zo sensationeel. Zenyatta had verder een normaal trainingsschema. Net als alle andere paarden, maar met een groot verschil: ze dronk altijd samen met haar trainer na de training een biertje. In dit geval 'a pint of Guinness.' Ze was er gek op en slurpte het op. Misschien was dat de sleutel tot de successen.

19 uit 19
Eind 2009 werd - mede om de steeds verder groeiende schare fans niet teleur te stellen - de knoop doorgehakt. De 6-jarige merrie zou ook in 2010 in training blijven. En het sprookje ging verder. De reeks werd uitgebreid naar 19 uit 19. Telkens onder enorme belangstelling. Het publiek raakte buiten zinnen wanneer de merrie in de laatste rechte lijn haar alles-beslissende sprint inzette. Oprah Winfrey nam haar op in haar Girl's Power List, de New York Times wijdde een pagina aan haar, Countryzangeres Liza G Ely schreef een hitje over haar, op Facebook kreeg ze meer dan 55.000 vrienden, ze was onderwerp in commercials en was eind 2009 al verkozen als runner-up achter tennisster Serena Williams in de verkiezing 'sportvrouw van het jaar'.

De Beste ooit?
Ook de discussie of Zenyatta het beste renpaard aller tijden is laaide op. Vooral op internet-fora, waar de vergelijking met Secretariat volgde. Die bleek na zijn dood letterlijk een groot sporthart te hebben. Bij zijn autopsie waren de doktoren sprakeloos. Een enorme machine, die driemaal groter was dan een normaal paardenhart. Zenyatta ging op voor 20 uit 20.

Afscheid: de 20e keer?
Haar afscheid zou volgen op 6 november op de beroemde renbaan Churchill Downs in de Breeders Cup Classic, waar ze als enige merrie en titelverdediger aantrad tegen 11 tophengsten. Er kwamen 50.000 bezoekers op het idool af. De renbaan was zwanger van sensatie. De media was uitgerukt. Het was een dag vol topraces waarin 26 miljoen dollar prijzengeld werd verreden. Zenyatta kwam in actie in de vijfde koers. Tegen 11 bere-sterke hengsten. En opnieuw begon ze in laatste positie aan het avontuur. In de laatste rechte lijn kwam ze onweerstaanbaar opzetten. Churchill Downs explodeerde. Maar het einde van haar carrière kwam precies één meter te vroeg. Het lukte net niet om de 4-jarige hengst Blame te kloppen. De fotofinish werd afgedrukt, maar iedereen had het al gezien... De tweede plaats was een miljoen dollar waard, waarmee haar winsom op dik 7 miljoen dollar was gekomen. Toch waren er waren er tranen bij Mike Smith en eigenaar Moss, al beweerden ze dat de natte ogen werden veroorzaakt door de wetenschap dat Zenyatta haar laatste race gelopen had. Op 6 november 2010 kwam er een einde aan de ongeslagen status van Zenyatta. Opnieuw na een wat trage start en met een enorme finish. Toch stal ze juist door haar nederlaag de harten van de fans. Niet onklopbaar, maar met een zelden eerder vertoonde strijdlust. Dat bleek de dag na de race. Toen al vroeg in de morgen honderden fans naar haar stal op Longfield Avenue kwamen. Ze gingen met hun idool op de foto en brachten cakejes, wortelen en appeltjes mee, en 'lots of love.' Overigens is Zenyatta niet het vaakst winnende renpaard aller tijden. Die eer is voor de Hongaarse merrie Kincsem, geboren in 1874, die na 54 zeges ongeslagen met pensioen ging, maar dat waren andere tijden. Het unieke van Zenyatta is dat ze louter in groep I en II races de successen aan elkaar reeg.

Levenslicht
Zenyatta zag op 1 april 2004 het levenslicht in Kentucky. Haar fokker Eric Kronfeld fokte het veulen na een dekking van fokmerrie Vertigneux door tophengst Street Cry, die in 2002 de Dubai World Cup won en die het in de fokkerij bijzonder goed doet. Zijn jaarlingen brachten vorig jaar op de veiling gemiddeld 174.000 dollar op. Een gemiddelde dat door Zenyatta verder zal stijgen. De merrie is vernoemd naar het album Zenyatta Mondatta van The Police, ooit uitgebracht door A&M Records van Jerry Moss. Ze was dus min of meer al vernoemd naar haar nieuwe eigenaar die Zenyatta op een veiling voor 60.000 dollar overnam. Een naar verhouding lage prijs, mogelijk mede door het feit dat ze leed aan ringworm en er niet al te best bijstond. Moss gaf haar in training bij John Shirreffs die haar op 22 november 2007 als prille driejarige liet debuteren. Toen nog met jockey David Flores. Ze is een groot renpaard, een indrukwekkende verschijning. Ze toonde direct haar strijdlust, maar gaf ook aan niet veel meer te willen doen dan strikt noodzakelijk. Flores won drie races met haar. Toen bleek dat ze 'iets aparts' was kwam topjockey Mike Smith als vaste rijder in beeld. Hij omschreef Zenyatta al snel als het beste renpaard dat hij ooit gereden had. Smith kijkt nu met grote belangstelling uit naar de nazaten van de merrie. Volgend voorjaar wordt ze gedekt. De grote vraag is nog steeds op welk renpaard de keuze gaat vallen. Op internet wordt al volop gespeculeerd. Valt de keuze op Blame, de enige die haar ooit kon kloppen? Of gaan de eigenaren voor Arc-winnaar Sea te Stars? Of...

Zenyatta's laatse koers in beeld

Boven: Zenyatta komt op het laatst aangestormd.
De hengst Blame is gevlucht en rechts niet in beeld.

Boven: Zij aan zij stijden de merrie en de hengst om de winst.

Boven: Zenyatta (8) gaat sneller, maar lijkt haar hoofd
te buigen. Alsof ze weet dat ze te laat is.

Boven: De finish komt net te vroeg.

Boven: Dit is de officiële finishfoto.
Zenyatta komt een hoofd tekort op de hengst Blame.
Zij liep een geweldige race en "she is not to Blame".
Maar het is natuurlijk wel heel jammer.

Videobeelden via YouTube:
Zenyatta's 20-ste koers, de laatste.
Het gaat om de Breeders Cup Classic 2010.
Ze ligt na de start helemaal achteraan, op vele lengten achter het veld.
In de laatste bocht kruipt ze binnendoor en op het laatste rechte
stuk eindigt ze het snelste van allemaal. Click op de pijl.

Sterke en zwakke punten
Sterk: De grote sterke merrie kon haar eigen race maken zonder hulp van pace-makers en haar vernietigende eindsprint werd maar zelden vertoond. Ze is een staaltje van perfectie en wint op alle soorten van banen. In het begin blijft ze kalm achterin hangen en wint toch met groot gemak haar koersen. Haar karakter is fantastisch. Ze lijkt de kalmte zelf, ook vóór de koers. Ze staat vaak geïnteresseerd om zich heen te kijken met een rustige blik in haar ogen. Zij staat boven de drukte. Het leek wel of ze nooit tot het uiterste hoefde te gaan. Op het laatste stuk deed ze vaak nog haar oren naar voren. Dat zie je nooit bij moegestreden paarden.
Daardoor kon zij ook zo'n lange carrière maken en klokgaaf de fokkerij in gaan.
Haar exterieur is fantastisch. Volgens de Wikipedia heeft ze een schofthoogte van 1.83 m en weegt ze 552 kg. Ze is groot en sterk gebouwd, met een geweldige motor in de vorm van een lange, sterk gespierde broek. Een prachtige sterke schouder en een hele diepe borst met veel plaats voor haar ongetwijfeld grote hart en longen. Lang sterk beenwerk daaronder. Met als toefje op de heerlijke taart een mooi, sprekend hoofd.
Zwak: Haar start was zwak, maar dat was ook koerstactiek. Ze moest het van haar eindsprint hebben. Met haar immense talent joeg ze veel tegenstanders bij de inschrijvingen al weg, waardoor ze niet vaak tegen een vol veld met topklasse rivalen heeft moeten strijden. Dat deed ze echter wel in de Breeders Cup-races. En bij haar maiden debuut klopte ze 11 sprinters. Zenyatta heeft maar weinig zwakheden. Hoe kan het ook anders als je altijd wint.

Zenyatta's exterieur

Boven: Zenyatta is het ideaalbeeld van een renpaard.

Boven: Zenyatta met rechts haar trainer John Shriffels.
Kijk eens wat een borstomvang deze merrie heeft.

Boven: Altijd kalm en geïnteresseerd om zich heen kijkend.

Boven: Zenyatta's achterbenen.
Klein minpuntje: ze zijn wit.
Pluspuntje: de hoeven zijn niet echt wit.

Boven: Zenyatta's voorbenen. Nog klokgaaf.

Boven: Zenyatta's voorvoeten, beste voeten.

Boven: Zenyatta traint in de idyllische omgeving van Hollywood Park.

Boven: Zenyatta gaat in de training voluit.
Ze heeft de bespiering van een hengst.
Dat moet ook wel want zij klopte ze allemaal.

Boven: Kijk eens wat een intelligent hoofd.
En zo rustig en zo mooi!! Miss World is er niets bij.

Boven: Zenyatta.

Boven: Zenyatta.

Boven: Zenyatta.

Boven: Voor de drafsportliefhebbers:
Denk hier nu eens een sulky achter.
Is dit dan niet de ideale harddraver?

Laatste berichten
Op een zorgvuldig gekozen moment, op maandagmorgen 20 december 2010, heeft Zenyatta voor de eerste keer helemaal los gelopen in haar paddock, nadat ze op 6 december op Lane's End Farm in Versailles (Kentucky) is gearriveerd om haar nieuwe carrière als fokmerrie te beginnen. (Haar laatste koers was op 8 november 2010.)
Haar grote paddock was van te voren 100% veilig gemaakt en al het stalpersoneel en andere aanhang van Zenyatta stonden langs haar paddock voor de veiligheid en om het "spektakel" te bewonderen. Zes mensen zijn zelfs vanuit Californie over komen vliegen om er bij te zijn: haar eigenaren Jerry and Ann Moss, haar trainer John Shirreffs en racemanager Dottie Ingordo en haar vroegere verzorgers Mario Espinoza en diens vrouw Carmen Zamona.
Zenyatta vond haar nieuwe vrijheid geweldig en liep op een bepaald moment toch naar Mario Espinoza om zich te laten aaien.

Zenyatta werd ook in 2010 tweede in de verkiezing "Female Athlete of the Year", nu achter de Amerikaanse skiester Lindsey Vonn, na een stemming door leden van The Associated Press. De merrie is nog genomineerd voor de titel Horse of the Year 2010, waarvan de uitslag nog niet bekend is. (maar waar wij wel een gokje op durven wagen).

bron:daily racing form
onderstaande foto's:Barbara D. Livingston

Zenyatta voor het eerst los in de paddock, in de sneeuw

Boven: Zenyatta klaar voor de start.

Boven: Een rustige start.

Boven: En op het laatst voluit.

Zenyatta geschilderd

Boven: Schilderij van Zenyatta's zege in de Breeders Cup 2009.

Boven: Zenyatta op haar mooist.

Boven: Zenyatta, het Paard van de 21-ste Eeuw?
(Voor mij wel)

Zenyatta als fokmerrie
Op 8 maart 2012 heeft Zenyatta een hengstenveulen gekregen. De vader van het veulen is de hengst Bernardini die op zijn beurt weer afstamt van A.P. Indy. Bernardini werd in 2006 gekroond tot beste driejarige hengst na het winnen van de Preakness Stakes. Ook als vader is deze hengst al vrij succesvol gebleken, want hij is onder andere de vader van Groep-I winnaars A Z Warrior en Biondetti.