Hoofdmenu
Archief:

Hall of Fame

Wala

zwarte merrie, geboren in 1955
van Fabian 1.24
(v. Prince John u. Zofe)
uit Klarinette 1.25,6
(v. Spencer Gay u. Bonne)
Fokker: B.J. Alkemade te Herwen

Boven: Wala wint een koers voor 2-jarigen te Alkmaar,
op 30 juni 1957, in handen van Jan S. van Leeuwen.
Wala ..... zelfs haar naam was mooi.

Wala
Wie is toch die merrie van wie de naam nog regelmatig wordt genoemd, zoals onlangs in het In Memoriam over Jan S. van Leeuwen en ook bij de overzichten van de beste kortebaners ooit. En in de Breeders Special van 2009 kwam ze uitgebreid aan bod als stammoeder van de bekende Alki-paarden en als afstammelinge van de moeder van Peter the Great. Een interessante merrie, maar vooral een groot kortebaan-kampioene.

Alkemade
Wala werd gefokt door Mees Alkemade, wiens familie in het totoloze tijdperk (na 1911) vanuit Bergen (NH) naar Duitsland verkaste. Na de oorlog bleef de familie in Elten wonen, maar fokte wel in het Nederlandse Stamboek o.a. met de moeder van Wala, Klarinette.

Vroegrijp
Wala was klein en vroegrijp. Als tweejarige was ze de op één na de beste van haar jaargang. Ze werd tweede in de Jofferprijs en tweede in de Productendraverij, beide keren achter Walküre.
Ook als 3-jarige blies ze haar partijtje mee in de Klassiekers. Ze werd vierde in de Sweepstakes (achter Willemarie GS, Wilma Zora en Walküre) en vierde in de Derby (achter Walter Hollandia, Wiebeline Wip en Willemarie GS). Wala won de Sprintersprijs der 3-jarigen in 1.28,1 over 1.630 m op Mereveld, want sprinten, dat kon ze als de beste.

Kortebaankampioene
Als 4-jarige was ze op de langebaan niet meer zo succesvol: een eerste en een derde plaats in 15 starts. Op de kortebaan werd ze echter Kampioen. Ze won in dat jaar 5 van haar 7 deelnames.
Het jaar daarop deed ze het iets beter op de langebaan (2 overwinningen en 3 tweede plaatsen) en op de kortebaan werd ze opnieuw Kampioen van dat jaar, met 6 zeges uit 10 deelnames, ondanks dat ze steeds meer handicap kreeg.

Kortebaancrack
In haar 6e t/m 8e jaar kon ze op de langebaan geen potten meer breken. Op de tussen-afstand over 800 m wist ze wel 4 keer te winnen. Maar op de kortebaan was ze op haar best. Ondanks dat ze steeds 20 m bij de start moest geven, bleef ze succesvol en wist ze in die jaren nog 8 kortebanen te winnen. Met haar totaal van 19 kortebaan-overwinningen staat ze in het klassement van vaakst winnende paarden ooit op een mooie derde plaats achter Allouez (48) en O Marijke (24). En daarom wordt nu nog steeds gesproken over die kleine kortebaancrack uit de beginjaren 60 van de vorige eeuw.

Zij won o.m. de volgende kortebanen:
- Heemskerk: 1959
- Medemblik: 1959 en 1960
- 't Zand: 1959
- Lisse: 1960 en 1961
- Venhuizen: 1963

Koerscarrière langebaan Wala:

jaar

lft.

starts

rec.

winsom

1957

1958

1959

1960

1961

1962

1963

2j.

3j.

4j.

5j.

6j.

7j.

8j.

1.29,9

1.33,0

1.25,9

1.25,3

1.25,0

1.26,1

1.28,5

Hfl.

4.800

7.625

1.200

2.850

1.500

350

400

totaal

1.25,0

Hfl.

18.725

Koerscarrière 800m Wala:
(klass.* = klassering a.d.h.v. de jaarwinsommen)

jaar

lft.

starts

klass.*

winsom

1960

1961

1962

1963

5j.

6j.

7j.

8j.

13e

44e

11e

Hfl.

1.000

650

1.000

totaal

n.v.t.

Hfl.

2.700

Koerscarrière kortebaan 300m Wala:

jaar

lft.

starts

klass.*

winsom

1959

1960

1961

1962

1963

4j.

5j.

6j.

7j.

8j.

Hfl.

4.200

5.567

3.850

2.983

3.238

totaal

n.v.t.

Hfl.

19.838

Foto's van Wala

Boven: We hebben helaas maar weinig foto's van Wala
in ons NDR-Archief.
Hierboven een krantenfoto waarop ze met Jan S. van Leeuwen
langs het publiek paradeert.

Boven: Woudduif S behaalt een fraaie zege in de Hardenberg-prijs.
De kleine Wala komt links nog aanstuiven en wordt tweede.
Mereveld, 29-9-1957. Ze is hier 2 jaar oud.

Boven: Walter Hollandia (links met met Willem Geersen) op weg naar
de zege in de Derby W 1958. Rechts Wala, die 4e zal worden.

Boven: De 5-jarige Wala (J.S. van Leeuwen) pareert de slotaanval
van de favoriet Winston Hanover en wint de Alkmaar-prijs
in Hilversum op 13-3-1960.

Boven: Vaja Con Dios (P. Ambachtsheer) wint de Peerdenpietenprijs
in 1961, voor Wala, Vivant Hollandia, Vera M en Q Bascom.
Wala werd gereden door student Henk Breukink,
later Professor aan de Utrechtse Universiteit (Diergeneeskunde)
en nog later betrokken bij de oprichting van de
Vereniging NDR. Was ook lid van het zgn. "schaduwkabinet",
dat wekelijks "vergaderde" in De Meern.

Boven: Wala en (dove) Jantje van Leeuwen op de kortebaan in 1962.

Artikelen
In de Breeders Special van 2009 was de famile van Wala de rode draad in een aantal artikelen:
- Ruud Stoop schreef een leuk artikel over de familie Alkema uit Enhuizen, fokkers van de Alki-paarden, waarvan vooral de merries zo succesvol zijn op de kortebaan. Deze Alki-paarden stammen af van Wala.
- Hans Huiberts ontdekte dat Wala afstamt van de Amerikaanse merrie Santos, de moeder van Peter the Great. Hij schreef het artikel "How great was Peter the Great?", het levensverhaal van de grote stamvader van ons draverras.
- Durk Minkema schreef onderstaand artikel naar aanleiding van de vraag of kortebaanspeed erfelijk is en van moeder op dochter wordt doorgegeven. Daar lijkt het bij Wala wel op.

Van Alkemade naar Alkema

door Durk Minkema

Utah Alki, die in 2006 en 2007 zes kortebanen won en Wala Alki, afgelopen jaar eerste in Amsterdam, namen die garant staan voor speed op de 300 meter. Dat gold nog meer voor hun grootmoeder, Zarah Alki, die in de periode 1986-1988 zeven keer op de kortebaan zegevierde. Haar moeder Marion Fortuna beheerste het metier ook, met drie kortebaan-zeges, maar de beste van allemaal was Marion Fortuna's moeder. Dat was het kleine zwarte speedwonder van Jan van Leeuwen senior, de merrie Wala, die tussen 1959 en 1963 maar liefst 19 kortebanen won. Explosieve speed lijkt verankerd in deze merriestam, waarmee de familie Alkema uit Medemblik zo succesvol fokt met hun Alki-dravers, die teruggaan op door Mees Alkemade geïmporteerde dravers. Vandaar de titel van dit artikel.

Lana Alki
Utah Alki en Wala Alki zijn beide van de Incredible Crafts-dochter Lana Alki 1.17,1/fl. 15.370, die de geschiedenis zal ingaan als de laatste kampioene van de Jaarlingenshow. Zij heeft zelf nooit op de kortebaan geacteerd. Haar eerste zes veulens waren alle merries en daarvan zijn de eerste vijf in de baan gekomen. Vaderpaard Strausie had tot nu toe de beste resultaten met Sarah Alki 1.16,3/€ 25.800, Utah Alki 1.14,3/€ 16.825 + € 14.230 kb, Wala Alki 1.18,5/€ 2.720 + € 4.160 kb (alles exclusief btw!) en de nog niet gestarte Yessie Alki. De beide andere merries zijn Tiny Alki 1.17,0/€ 9.585 (van The Bad Boy) en Voila Alki 1.18,0/€ 1.470 (van Sebrazac).

Sarah Alki bracht bij de familie Iwema de goede koerspaarden Alki Flevo 1.12,8/€ 60.000, Babette Flevo 1.16,0/€ 13.000 en Dame Alki 1.16,0/€ 12.000, allemaal producten van Super Arnie.

Zarah Alki
De moeder van Lana Alki was de kortebaner pur sang Zarah Alki, die daar fl. 31.880 verdiende. Op de lange baan deed ze het bescheiden met een record van 1.20.4 en een winsom van fl. 3.700. Zarah Alki bracht slechts één dochter, Lana Alki, en daarnaast nog 5 zoons, w.o. Hagar AM 1.18,5/fl. 8.050 (van Duke Iran), Kick Alki 1.19,1/fl. 8.950 (van Grundy's Ebony) en de beste van allemaal, de sterke hengst Nozem Alki 1.15,2/€ 57.396 (van Piper Cub). Deze pupil van Jeroen Engwerda won in 2004 en 2005 met Karin Schuring de 4,5 kilometer van Alkmaar. Dus naast speed toch ook stayerskwaliteiten in deze stam!
Zarah Alki was een dochter van Heres uit de kortebaner Marion Fortuna 1.24,5/fl. 6.500 + fl. 10.745 kb. Deze Marion Fortuna bracht naast Zarah Alki nog twee merries: Wala Alki 1.23,7/fl. 150 (niet te verwarren met de bovengenoemde Wala Alki van een alfabet later) en Yra Alki 1.19,2/fl. 6.200. Yra Alki had ook kortebaantalent, zij won er twee stuks en fl. 15.750. Dat kon niet gezegd worden van Wala Alki, die slechts tot een winsom van fl. 200 op de kortebaan kwam.

Boven: Marion Fortuna en Manus Bouwhuis na hun overwinning
in 1975 te Medemblik. Links houdt eigenaar Alkema zijn merrie vast.

Marion Fortuna
Marion Fortuna, een dochter van Carlos Pluto, heette aanvankelijk Miss Wala en dat duidt haar afstamming aan. Zij was een dochter van de grote kortebaancrack uit het begin van de jaren zestig: Wala. Deze Wala kwam op de langebaan tot een record van 1.25 en winsom van fl. 18.725, op de kortebaan verdiende ze fl. 19.888. Ze werd moeder van acht producten. Naast de al genoemde Marion Fortuna bracht ze bij Joop Stijvers uit Hilversum ook de ruinen Impish Hanover 1.20,9/fl. 22.800 en Koncorde 1.18,6/fl. 61.200. Bij de Larense slager Ton Spoelder bracht ze daarna de merries Norma uit Laren 1.24,6/fl. 6.150 + fl. 6.250 kb (ze won in 1962 twee kortebanen) en de recordloze Olinda uit Laren. Met deze beide merries is verder gefokt, maar beide takken zijn uiteindelijk doodgelopen. Olinda uit Laren bracht via haar dochter Zorinda Boekelte 1.20,4 nog de tonwinnaar Ingo Star 1.15,4/fl. 101.510.

Alkemade
Wala was in 1955 geboren op de destijds bekende stoeterij Elten van (jonge) Mees Alkemade. Mees Alkemade sr. was met het totalisatorverbod van 1911 van het Noord-Hollandse Bergen naar Hamburg vertrokken en vestigde zich later (1919) op de Houberg bij Elten. Stoeterij Elten heeft in zeer belangrijke mate de richting van de Duitse draverfokkerij na de Eerste Wereldoorlog bepaald. Mees sr. haalde uitstekend fokmateriaal met scheepsladingen vol uit Amerika, niet alleen voor zijn eigen fokkerij maar ook voor o.a. de vooraanstaande stoeterijen van Lewin (Gestüt Bindow) en Bruno Cassirer (Gestüt Dammsbrück). Vele uitmuntende dekhengsten kwamen via Mees in Duitsland, zoals Guy Bacon, Colonel Bosworth, Legality, Peter Duffy en David Guy. De beide laatsten stonden vele jaren bij Alkemade op station en hij heeft er veel van zijn eigen merries mee gedekt. Mees importeerde ook de Amerikaanse hengst Hazleton, die met Otto Diefenbacher voor zijn Italiaanse eigenaar in 1931 en 1932 de Prix d'Amerique won. Kort na Hazleton's eerste Prix d'Amerique-zege kwam Mees Alkemade te overlijden op pas 51-jarige leeftijd. Zijn weduwe en later zijn zoon Mees jr. zetten de stoeterij voort. In 1928 importeerde Mees Alkemade de toen vijfjarige Susan Volo 2.13½, geboren op de Walnut Hall Farm als dochter van de beste fokhengst Peter Volo. Ze was een volle zuster van de pacer Cold Cash 1.58½, een goede fokhengst in de jaren dertig. Susan Volo bracht bij de familie Alkemade tussen 1930 en 1939 negen kinderen, alle van David Guy. Met een zestal dochters is verder gefokt, doch in Duitsland is daarvan momenteel niets of nauwelijks iets over. Dochter Bonne 1.26,2 werd gepaard met de goede fokhengst Spencer Gay, in 1943 bij Mees Alkemade jr. moeder van de merrie Klarinette 1.25,6. Klarinette bracht vier kinderen, alle afstammend van de door de familie Alkemade zelf gefokte Fabian 1.24, via Prince John een kleinzoon van Volomite. Dat waren de hengst Tallero 1.24,2, de merrie Umbra 1.30, de hengst Vitalis 1.22,1, waarmee Nico Bloemsaat in 1957 de Sweepstakes won, en de bovengenoemde Wala. Mees Alkemade heeft zelf succesvol gefokt met de merrie Umbra. Zij bracht bij hem de merrie Balda 1.28,6 (van de Fransman Czardas), de beste Diogen 1.19,3/fl. 113.700, Equus 1.27,4 (van de Italiaan Filibustiere) en de goede Firmin 1.20/ fl. 51.831 (van de Fransman Iolcos), waarmee Jan van Dooyeweerd voor Stal Rotterdam in 1967 de Sweepstakes won. Tonwinnaar Diogen, die in 1970 trouwens ook nog een kortebaan won, heeft volgens het gedrukte stamboek ook Filibustiere als vader, maar in werkelijkheid is hij van de eveneens door Alkemade gefokte Dynamic-zoon Kiel 1.28,4. Balda, die op de baan maar matig presteerde, deed het in de fokkerij wel geed. Bij Alkemade had ze al Hamran 1.21,5/fl. 18.850 gebracht, bij S.P. Bakker uit Amsterdam bracht ze later o.a. King Baker 1.19,6fl. 26.500 en de beste Corsaro-zoon Oscar Baker 1.19,3/fl. 156.500, waarmee Jan de Wit triomfen vierde. Van de nafok van Umbra is hier in Nederland uiteindelijk niets overgebleven en naar het lijkt, ook in Duitsland niet.

Peter the Great
Terug naar de importmerrie Susan Volo. Zij gaat via Sister Susan - Sudena - Anvil Chorus terug op de in 1887 geboren merrie Santos, een van de beste fokmerries uit haar tijd in Amerika. Zij is de moeder van niemand minder dan de grote Peter The Great 2.07.1/4 (van Pilot Medium), de hengst die via zijn zonen Peter Scott en Peter Volo in vrijwel alle Amerikaanse pedigrees terug te vinden is. Santos is bovendien moeder van het destijds goede vaderpaard J. Malcolm Forbes (van Bingen). De verdere afstamming van Santos is in het stamboek aangegeven als Santos v. Grand Sentinel u. Shadow v. Octoroon Jr. u. Swallow v. Joe Hooker uit een dochter van Sam Johnson Horse. Erg zeker was men echter niet van deze afstamming. Toen de ster van Peter the Great ging rijzen werden vele naspeuringen gedaan naar de pedigree van Santos, waarin veel troebel was, mede veroorzaakt door de troebelen van de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865). Tenslotte kwam men tot de volgende pedigree: Santos (1887) v. Grand Sentinel u. Shadow (=Lady Duncan) (1870) v. Octoroon (pacer) u. Dixie (1866) v. Creole (=Sam Johnson Horse) u. Barker Mare v. (vermoedelijk) Cumberland XX. Maar deze bijstelling van de pedigree kon ook met de verklaring geven voor de enorme fokresultaten van Peter The Great. Net zo min als we in staat zijn om een afdoende verklaring te geven voor de herkomst van de kortebaanspeed in de vrouwelijke lijn van de Alki's. We kunnen er wel over filosoferen en dat blijft de fokkerij van dravers boeiend maken.