|
Boven: Willem Baron van Tuyll van Serooskerken
In het vakblad Draf&Rensport heeft geen rouw-advertentie gestaan, maar dat werd goedgemaakt door een twee pagina's groot artikel, geschreven door Arie van Bellen, de huidige voorzitter van de KNH&RV, in het Kerstnummer van 2024. We mochten dat overnemen, waarvoor dank.
Willem van Tuyll is geboren op 28 september 1942 te Wassenaar. Zijn familiegeschiedenis is een soort jongensboek vol kleurrijke
adellijke personen, waarbij de landgoederen Clingendael en Duindigt een grote rol spelen. Clingendael is het landgoed vlakbij Duindigt dat nu zeer bekend is door het mooie park met de Japanse tuin en het instituut voor Internationale Vraagstukken dat in het landhuis gevestigd is. In 1903 overleed tijdens een tocht met een passagierschip in het Suezkanaal baron Van Brienen die op
Clingendael woonde. Hij was het die te Clingendael de toen beroemde renbaan heeft gevestigd in 1880. Toen hun moeder niet kort daarna overleed zijn z'n dochters niet op Clingendael gebleven. Baron Michiels Van Verduynen (later was hij jarenlang atnbassadeur in Londen) en zijn familie werd de nieuwe bewoner. Hij was getrouwd met Annette Jochems, die eerder getrouwd was geweest met de grootvader van Willem van Tuyll. De familie trok prima met elkaar op en de ouders van Willem van Tuyll konden op een ander landhuis genaamd de Reigersberg gaan wonen op landgoed Clingendael.
Uit huis gezet
De broer van mevrouw Michiels was de bekende eigenaar van landgoed Duindigt Walter Jochems die heeft ingestemd met het vestigen van de renbaan Duindigt op zijn landgoed in 1906, toen er sprake was van het moeten sluiten van renbaan Clingendael door het aanleggen van een spoorlijntje en de verloren betrokkenheid van de Van Brienens.
Walter Jochems was zelf eigenaar en (amateur-)jockey maar zijn leven kreeg een tragische wending. Clingendael werd
opgevorderd als woonhuis van de bevelhebber over Nederland tijdens de Duitse bezetting van 1940-1945. Rijkscommissaris
Seyss Inquart betrok het landhuis en besloot het huis Reigersberg op het landgoed dat op schootsafstand van zijn eigen huis lag af te laten breken zodat het niet als beschutting voor eventuele geallieerde soldaten zou kunnen worden gebruikt. Seyss-Inquart zijn echtgenote was al ver voor de oorlog innig bevriend met de echtgenote van Walter Jochems. De echtparen trokken veel met
elkaar op hetgeen Jochems na de oorlog zwaar werd aangerekend: hij werd in de gevangenis gezet vanwege collaboratie. Hij is
later gerehabiliteerd maar kwam vrij als gebroken man en is niet lang daarna overleden. Over allerlei gebeurtenissen te
Duindigt vanaf 1906 (om maar te noemen voedseldroppings, ontplofte V2-raketten, branden en natuurlijk de hippische avonturen) is een aardig boek verschenen in 2006. Het echtpaar Van Tuyll werd dus door Seys Inquart uit hun af te breken huis gezet en
elders ondergebracht. Maar na de oorlog mochten zij mede in afstemming met een ook bekende familie ter plekke, Van
Heemstra, gaan wonen in het landhuis Clingendael dat door de Oostenrijkse Rijkscommissaris vorstelijk verbouwd was.
Willem van Tuyll en zijn broers hebben daar tot 1952 gewoond toen zijn ouders gescheiden zijn. Willem's vader heeft op latere
leeftijd nog gewoond in een huis op landgoed Duindigt waarin nu een ambassadeur (van Jordanie) woont, tegenover de ingang van de Amerikaanse Ambassade. Landgoed Duindigt is tot op de dag van vandaag in bezit van de familie Burgerhout-Jochems.
Maar de draf- en renbaan vanaf 1971 niet meer.
De familie van Tuyll heeft generaties de jacht, paarden en honden als passie gehad. Als onderdeel van hun manier van leven met
jaarlijks onder andere jachten in Engeland. De band met renbaan Duindigt lag ook enorm voor de hand. Uit betrokkenheid bij
het hele gebeuren vanuit de historie maar juist ook van belangstelling voor de races en de paarden.
KNH&RV
Willem's belangrijkste actieve betrokkenheid bij Duindigt was zijn langdurige voorzitterschap van de Koninklijke Nederlandsche
Harddraverij- en Renvereeniging (KNH*RV). De KNH&RV is heel lang de overkoepelende organisatie geweest voor de draf- en rensport in Nederland. In de roerige beginjaren van de sport rond de eeuwwisseling van 19e naar 20e eeuw heeft de KNH&RV de fundatnenten gelegd voor een professionele sport en fokkerij. De eerste meeting die door de KNH&RV werd georganiseerd vond plaats op de baan te Bussum op 28 augustus 1880. De sport was razend populair aan het worden, de recettes voor die eerste "officiele" meeting was toen al 10.000 gulden. Tot 1930 was de "Koninklijke" in Amsterdam gevestigd, daarna in Den Haag. Opvallend was dat vanaf het begin het hoogste orgaan voor draf- en rensport gezamenlijk georganiseerd is, dit in tegenstelling tot de situatie in alle andere landen. De Koninklijke titel is overigens pas op 4 maart 1885 aan de vereniging verleend. Vanaf die tijd heeft de "Koninklijke" op allerlei manieren de ontwikkeling van de draf- en rensport onder handen genomen: door het organiseren van de wedstrijden, het installeren van de bijzondere koersen ( de "klassiekers") en het invoeren van dekhengsten. Er kwamen vele banen bij (tientallen!) die met moeite onder het wedstrijd-gezag van de "Koninklijke" werden gebracht. Voor sommige nieuwe banen sprak dat niet vanzelf. Zo werd de populaire renbaan te Watergraafsmeer "gedisqualificeerd" en later ook banen te Midwolda en Venlo. De sport beleefde allerlei ups en dows onder het gezag van de "Koninklijke". Denk bijvoorbeeld aan de enorme neergang door het "totalisatorloze
tijdperk" van 1911 tot 1943.
Van 1906 tot 1943 heeft de KNH&RV in een overeenkomst met Jochems Duindigt rechtstreeks onder haar bestuur gehad en geëxploiteerd. Toen is haar nationale centrale rol overgenomen door het Centraal Bestuur voor het Draf- en Renwezen, de latere NDR. In 1949 sloot de NDR een overeenkomst voor de uitbating van Duindigt met de familie Jochems. De "Koninklijke" was dus in principe haar nationale en regionale (Duindigt) rol kwijt en stond voor opheffing. Het was NDR voorzitter Jan Pasman die besloot dat de exploitatie toch weer door de "Koninklijke" moest worden opgepakt.
Band met de Prins
Nadat zijn vader al penningmeester was geweest van de KNH&RV is Willem van Tuyll toegetreden tot het bestuur in 1969 en in 1980 voorzitter geworden. De sport leefde nog en brede kring met grote artikelen in de krant, regelmatige zichtbaarheid bij Studio
Sport en heel veel meetings op Duindigt. In 1994 bijvoorbeeld organiseerde Duindigt nog 50 meetings. Willem Van Tuyll heeft als voorzitter van de "Koninklijke" met de bekende directeur Rob Milders aan zijn zijde, Duindigt zo goed en zo kwaad als het kon geëxploiteerd. Zijn houding daarbij was gezaghebbend en vriendelijk: altijd rustig, nuchter en correct.
Hij woonde alle meetings bij en was daarbij een zeer gewaardeerde gastheer voor hoog bezoek, zoals gezagsdragers, ambassadeurs
en sponsors. Zijn band met Prins Bernhard was bijzonder. In de tientallen jaren dat de Prins de Gouden Zweep uitreikte te Duindigt lunchte hij altijd met Willem van Tuyll en enkele intimi bij mevrouw Engelbert, wiens man ook langdurig bestuurlijk actief was
voor Duindigt. Er is een laantje naar hem genoemd na de entree van de renbaan. De Prins deed samen met Willem graag een "wedje" en dronk steeds dezelfde door Van Tuyll meegebrachte witte wijn.
Boven: Prins Bernhard reikt de Gouden Zweep in 1971 uit aan
Jan Wagenaar jr. en eigenaar Piet Meinardi (achter Wagenaar)
kijkt toe. Links zijn zoon Harry Meinardi.
Midden achter staat Willem's vader.
Boven: Voorafgaand aan de Gouden Zweep lunchten de baron, rechts,
en Prins Bernhard (met witte anjer op zijn revers) altijd
bij mevrouw Engelbert thuis. Zij zit naast de prins.
Bankier
In de dalende trend die de sport en ook Duindigt qua omzetten en belangstelling had ingezet bleef Willem van Tuyll een baken van
rust en fatsoen. Aan zijn vaste tafel in de Business Club (en daarvoor de Societeit) was hij een graag geziene gast. Ook zijn echtgenote en beide dochters waren regelmatige bezoekers. De familie bezat meerdere volbloeds die vaak gefokt waren door
Willem's schoonzus. Ook participeerde Willem van Tuyll in het paard Obeau hobell die nog dit jaar (2024) meedeed aan de Derby.
Willem Van Tuyll was in zijn werkzame leven bankier bij de bank Landry en Van Till, waarin zijn familie participeerde. In 1972 is de bank verkocht aan ABN AMRO, waar Willem ook nog een tijdlang werkzaam is geweest.
Chrysler "Baron"
Als Willem niet op Duindigt aanwezig was had dat slechts een enkele verklaring: hij was op jacht. Dat was zijn allergrootste passie hetgeen ook zichtbaar werd tijdens zijn uitvaart. Een in jagerskleding gehulde parade van vrienden met jachthoorns en andere blaasinstrumenten uit de jacht bracht een hele bijzondere laatste groet. Culinair was Willem van Tuyll ook goed onderlegd. Zijn besturen werden regelmatig bij hem thuis uitgenodigd waarbij eenieder een gerecht moest koken waarvan de ingredienten en
receptuur gereed lagen, alles door Willem gearrangeerd. A1s echte voorzitter inspecteerde hij het werk van alle zwetende bestuursleden. De echtgenotes sloten later aan en konden in de salon een kopje thee nemen na de fenomenale maaltijd. De heren moesten de baron vergezellen naar de rookkamer voor cognac met sigaren! Zijn humor bleek uit vele grappige eigenschappen. Zo reed hij natuurlijk in een Chrysler "Baron".
De laatste ontwikkelingen
In de tumultueuze ontwikkelingen op bestuurlijk vlak die in draf- en rensport regelmatig voorkwamen is het gezag over Duindigt uiteindelijk georganiseerd in de Stichting Beheer Draf- en Renbaan Duindigt met een ingewikkelde gezagsstructuur. De
bedoeling daarvan was het laatste tafelzilver van de sector veilig te stellen. Maar de schuldenvrije "oude dame" onder de
"Koninklijke" zuchtte inmiddels ook onder een hypotheeklast, die aangegaan was ter redding van de sport. Exit van de KNH&RV
dus, die overigens nog wel bestaat en ceremoniële en historische verantwoordelijkheden heeft, zoals het eigendom van de originele Gouden Zweep.
Willem van Tuyll is in sept. 2024 op 82-jarige leeftijd overleden. Een zeer markante figuur die sterk verbonden was met Duindigt. Iemand die voor Duindigt door
zijn inzet en kwaliteiten van grote waarde is geweest.
Noot van de schrijver
Graag wil schrijver dezes zijn dank uitspreken voor de verkregen informatie tijdens een aangenaam gesprek met de heer George baron van Tuyll van Serooskerken, de twee jaar jongere broer van Willem van Tuyll. Ook heeft uw scribent vele jaren in het bestuur van de KNH&RV mogen zitten met Willem van Tuyll hetgeen een voorrecht en groot plezier genoemd mag worden.
(einde artikel van Arie van Bellen)
Nog enkele gevonden aanvullingen van de webmaster:
-
De oude Baron van Tuyll (Willem's vader) was grootaandeelhouder van de bank Landry & van Till en dat was de bank die de herintroductie van totalisator faciliteerde in 1949.
-
Over Landgoed Clingendael lazen we het volgende:
Na de oorlog trok baron Edgar Michiels van Verduynen er in met zijn echtgenote, Henriëtte Elisabeth baronesse Michiels van Verduynen-Jochems, vergezeld van Frederik van Tuyll van Serooskerken, een zoon van de barones uit haar eerste huwelijk. Vroeger woonde dit echtpaar op Landgoed Reigersbergen, dat in de oorlog werd verwoest. In 1953, een jaar na het overlijden van Michiels van Verduynen, werd het landgoed verkocht aan de gemeente Den Haag. Tot haar overlijden in 1968 mochten de barones en haar zoon op Clingendael blijven. Frederik van Tuyll van Serooskerken ging daarna op Duindigt wonen, dat sedert twee eeuwen eigendom is van de familie Jochems. (Frederik's moeder heette Jochems)
En Dolf Rieken vertelde:
Persoonlijk heb ik hem leren kennen als één van de integerste mensen, die ik in de draf en rensport heb ontmoet, een echte gentleman met een grote dosis droge humor. Ik zal de jaarlijkse, enorm gezellige en copieuze dinertjes niet gauw vergeten.
De familie van Tuyll heeft op Landgoed Clingendael gewoond en ze waren ook gewaardeerd lid van de Orde der Johanniters (een ridderlijke orde op protestants-christelijke grondslag). Ik kon altijd de uitspraak van Willem waarderen dat "heren nooit over geld spraken".
Nog enkele foto's van de baron
Boven: De Gold Cup wordt in 1979 door Baron van Tuyll
uitgereikt aan Gerard Gommans, na zijn overwinning
met Speedy Volita. Dit was haar 3e opeenvolgende zege in deze koers,
waardoor deze wisselprijs definitief in bezit kwam van Piet Meijn.
Ook de volgende aflevering in 1980 wist zij te winnen.
Boven: Op 22 juni 1981 is het zover. De postkantoren fungeren als
inleveradres voor het Supertrio. De Minister van Verkeer, Nelie Smit-Kroes,
huldigt de eerste Supertrio-winnaar nieuwe stijl. De heren Van Binsbergen
(met lichte regenjas), Baron van Tuijl van Serooskerken, Roozemond
en Savelkous (v.l.n.r.) beleven het mee.
Voor een artikel over landgoed Clingendael en
haar eerdere bewoners, de Familie Van Brienen:
Click hier
|
